گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی حاکی از آن است که ایران در حال انباشت ماده خام حیاتی برای سلاح هستهای است و در هفتههای اخیر میزان ذخایر اورانیوم با غنای بالا را بهشدت افزایش داده است.
براساس این گزارش، افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد، که نزدیک به سطح تسلیحاتی است، به جمهوری اسلامی امکان تولید شش سلاح هستهای را میدهد.
طبق این گزارش که وال استریت ژورنال آن را بررسی کرده است، جمهوری اسلامی اکنون در هر ماه برای ساخت یک سلاح هستهای بهاندازه کافی مواد شکافتپذیر تولید میکند.
این در حالی است که کمال خرازی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی که پیش از بازگشت ترامپ به کاخ سفید تهدید کرده بود که اگر فشار بر جمهوری اسلامی افزایش یابد، دکترین هستهای خود را تغییر میدهد، اکنون میگوید که در مقابل استراتژی فشار حداکثری ترامپ باید «صبر حداکثری» داشت.
ساعاتی قبل از این موضعگیری خرازی، عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی هم گفته بود که تهران تحت فشار حداکثری با آمریکا مذاکره نمیکند، رویکردی مشابه دولت اول ترامپ. دولت جدید ترامپ فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی را پس از دوره فراغتی که دولت بایدن ایجاد کرده بود دوباره برقرار کرده است و میگوید آماده توافقی است که برنامههای هستهای تهدیدآمیز جمهوری اسلامی را برچیند.
همزمان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارشنبه گفت که با پیشرفت فعالیتهای هستهای ایران، «مشکل بزرگتر میشود، نه کوچکتر» و از تهران و واشنگتن خواست وارد تعامل شوند. او گفت: «مشکل این است که مذاکرات پیش نمیرود. ما معتقدیم که باید اقدام کرد.»
طبق گزارش سازمان ملل، ایران تا ۸ فوریه حدود ۲۷۵ کیلوگرم اورانیوم ۶۰ درصدی ذخیره کرده است، که نسبت به ۱۸۲ کیلوگرم در اواخر اکتبر، افزایش ۵۰ درصدی در ۱۵ هفته گذشته را نشان میدهد. این ماده میتواند ظرف چند روز به ۹۰ درصد، یعنی سطح تسلیحاتی، تبدیل شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ایران که از سال ۲۰۲۱ تولید اورانیوم ۶۰ درصدی را آغاز کرده، از اوایل دسامبر این تولید را افزایش داده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش خود تاکید کرد: «افزایش چشمگیر تولید و انباشت اورانیوم با غنای بالا در ایران، که تنها کشور غیرهستهای دارای چنین مواد هستهای است، بهشدت نگرانکننده است.»
اما محمود اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، چهارشنبه مدعی شد که تهران با بازرسان آژانس همکاری دارد و این سازمان نباید به ایران فشار بیاورد.
به نوشته وال استریت ژورنال، گزارشهای اطلاعاتی آمریکا در دسامبر حاکی از آن است که تهران هنوز تصمیمی برای ساخت سلاح هستهای نگرفته، اما احتمال چنین تصمیمی رو به افزایش است. مقامات آمریکایی گفتهاند که تهران در حال انجام تحقیقات و فعالیتهایی است که میتواند به تولید بمب اتمی کمک کند.
براساس این گزارش، ترامپ در همین ماه هشدار داد که ایران «بیش از حد به ساخت سلاح هستهای نزدیک شده است.» امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، در ژانویه اعلام کرد که برنامه هستهای ایران «به نقطه بدون بازگشت نزدیک شده است.»
وال استریت ژورنال مینویسد، جمهوری اسلامی اکنون در یکی از شکنندهترین موقعیتهای خود در سالهای اخیر قرار دارد، زیرا بزرگترین نیروی نیابتی آن، حزبالله، در جنگ با اسرائیل آسیب دیده است. اسرائیل همچنین در اکتبر گذشته، پیشرفتهترین سیستمهای پدافند هوایی ایران را منهدم کرد.
اسرائیل هشدار داده که در صورت حرکت جمهوری اسلامی بهسوی ساخت بمب، اقدام نظامی خواهد کرد. گیدئون ساعر، وزیر امور خارجه اسرائیل، در گفتوگو با پولیتیکو اعلام کرد که زمان برای دیپلماسی رو به پایان است.
این در حالی است که ضربالاجل اکتبر ۲۰۲۵، زمانی که فرصت بریتانیا، فرانسه و آلمان (کشورهای اروپایی باقیمانده در برجام) برای فعال کردن مکانیسم ماشه به پایان میرسد، در حال نزدیک شدن است. برخی در جمهوری اسلامی ادعا میکنند که در صورت بازگشت تحریمها در نتیجه فعال شدن مکانیسم ماشه از پیمان منع اشاعه هستهای، انپیتی، خارج میشوند، اقدامی مشابه کره شمالی. اما باتوجه به چرخشهای مکرر مواضع از جمله کمال خرازی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی که پیشتر گفته بود دکترین هستهای را تغییر میدهیم و حالا میگوید باید صبر حداکثری داشت، احتمال تغییر این تهدیدها نیز وجود دارد.
نمایندگان جمهوری اسلامی همچنین به موازات هشدار علی خامنهای درباره سودمند نبودن مذاکره با آمریکا راه رایزنی و چانهزنی با اروپا را باز گذاشتهاند و میگویند این مذاکرات ادامه خواهد داشت.
جمهوری اسلامی در دولت اول ترامپ موفق شد با ایجاد شکاف بین اروپا و آمریکا از فعال شدن مکانیسم ماشه جلوگیری کند، اما روشن نیست که باتوجه به توسعه فعالیتهای هستهای خود و از بین رفتن امکان فعال شدن مکانیسم ماشه پس از اکتبر ۲۰۲۵ بتواند در اجرای دوباره این بازی موفق باشد.